Fibromyalgie
Fibromyalgie behoort tot de reumatische chronische aandoeningen en uit zich in pijn in bindweefsel en spieren. Het is onduidelijk waardoor deze klachten veroorzaakt worden en daardoor is het moeilijk een diagnose te stellen. Iedereen kan fibromyalgie krijgen, echter wordt het vaker gezien bij vrouwen. Tussen het 25e en 40e levensjaar steekt fibromyalgie vaak de kop op. De klachten zijn chronisch wat betekent dat ze al lange tijd bestaan en vaak of altijd aanwezig zijn. Het komt bij ongeveer 2% van de volwassenen voor. Patiënten die kampen met fibromyalgie voelen zich vaak onbegrepen en blijven zitten met onverklaarde klachten.
Typerend zijn de aanwezige tenderpoints (pijnpunten) bij fibromyalgie. Dit zijn 18 plekken die symmetrisch op het lichaam voorkomen en pijnlijk zijn wanneer er op gedrukt wordt. De hoeveelheid tenderpoints kan in de loop van de tijd wisselen. Zie de afbeelding hiernaast.
Symptomen van fibromyalgie
De klachten van fibromyalgie zijn vaak uiteenlopend en kunnen in
hevigheid wisselen, de onderstaande klachten kunnen optreden:
- Tenderpoints (pijnpunten) (zie afbeelding)
- Pijn over het hele lichaam
- Aanwezigheid van tenderpoints (pijnpunten)
- Krachtsverlies
- Stijfheid van spieren en gewrichten
- Vermoeidheid
- Slaapproblemen
- Moeite met concentreren
- Stemmingsklachten
- Gevoeligheid voor weersveranderingen
Diagnose van fibromyalgie
Via röntgenfoto’s, op een MRI-scan of in het bloed worden geen afwijkingen gevonden, hierdoor is de aandoening niet echt objectief vast te stellen.
Er zijn wel enkele richtlijnen opgesteld om de diagnose fibromyalgie te stellen. Dit kan mede via de tenderpoints en via een pijn- en symptoomscore. Des te hoger de totaalscore van beide onderdelen des te waarschijnlijker de diagnose fibromyalgie gesteld kan worden.
Fysiotherapie behandeling bij fibromyalgie
De fysiotherapeut kan u helpen om beter te bewegen en hierdoor weer positieve ervaringen op te doen met het bewegen. Tijdens de therapie worden de grote spiergroepen en het uithoudingsvermogen getraind volgens het zogenoemde ‘graded activity-principe’. Dit principe houdt in dat de activiteiten stapsgewijs worden opgebouwd in tijd, aantal of zwaarte. Daarnaast kunnen ontspanningsoefeningen een belangrijk aandeel leveren in de therapie.
Helaas zijn er nog geen therapeutische behandelingen of medicijnen voorhanden die genezing bieden. Hierin is het dus belangrijk om de patiënt samen met de omgeving te ondersteunen in het verzachten van de gevolgen van fibromyalgie zoals via bovenstaande (fysiotherapeutische) mogelijkheden.
Reuma (reumatoïde artritis)
Reumatoïde artritis, vaak ‘reuma’ genoemd, is een chronische aandoening waarbij meerdere gewrichten gaan ontsteken. Mensen met deze aandoening ervaren pijn en stijfheid in de gewrichten. In de meeste gevallen zitten de klachten zowel links als rechts en start het beeld in de vingers en tenen.
Reumatoïde artritis is een auto-immuunziekte, dit houdt in dat het lichaam antistoffen maakt tegen het eigen lichaam. In dit geval tegen het weefsel aan de binnenkant van het gewricht. De antistoffen veroorzaken hierdoor een ontsteking die de gewrichten kan beschadigen.
Reumatoïde artritis komt bij vrouwen twee- tot driemaal vaker voor dan bij mannen, met een piek tussen 30 en 55 jaar.
Oorzaak van reuma
Ondanks dat er veel onderzoek gedaan is naar de oorzaak van reumatoïde artritis is het nog niet bekend waarom iemand reumatoïde artritis krijgt. De verdenkingen zijn dat het afweersysteem mogelijk ontregeld is door factoren zoals een erfelijke aanleg en roken.
Symptomen van reuma
De klachten kunnen optreden in diverse gewrichten waaronder de handen, polsen, enkels, voeten, heupen, knieën en schouders. De voornaamste klachten zijn:
- Pijn, stijfheid en zwelling in diverse gewrichten
- Warmte en zwelling, soms gepaard met een rode verkleuring
- Aanwezigheid van klachten tijdens rust en bewegen
- Stijfheid met name in de ochtend of na lang aanhouden van één houding. De stijfheid kan een half uur tot enkele uren duren.
- Onderhuidse zwellingen (reumaknobbels) die zonder behandeling gewrichten eventueel kunnen misvormen.
- Vermoeidheid, eventueel ziek en koortsig voelen tijdens hevige periodes van de aandoening (net zoals evt. bloedarmoede of gewichtsverlies in deze periode)
Fysiotherapie behandeling bij reuma
Naast medicatie is het zinvol om onder begeleiding van een fysiotherapeut de gewrichten soepel te houden en het uithoudingsvermogen te trainen. Stoppen met roken blijkt uit onderzoek gunstige effecten te hebben. Reumatoïde artritis nog niet te genezen. Des te belangrijker om de klachten zo min mogelijk het dagelijks leven te laten beïnvloeden en te werken aan bovenstaande doelen.
Indien bij u de diagnose reuma is gesteld, is het zinvol om contact op te nemen met een fysiotherapeut.
MS (Multiple sclerose)
Multiple sclerose (MS) is een chronische aandoening aan het centrale zenuwstelsel. Dit stelsel bestaat uit de hersenen, het ruggenmerg en de oogzenuwen. Het eigen afweersysteem valt het centrale zenuwstelsel aan, hierdoor ontstaan op meerdere plekken ontstekingen die de beschermlaag (myelinelaag) rond de zenuwen aantast. Dit leidt ertoe dat de signalen van en naar de hersenen niet meer goed doorkomen.
Zo’n aanval wordt een ‘schub’ genoemd. Een schub veroorzaakt een ontsteking, deze ontstekingen veranderen uiteindelijk in harde plekken in het zenuwstelsel. Letterlijk betekent multipele sclerose dan ook meervoudige (multipele) littekens (sclerose).
Symptomen van MS
De symptomen van MS zijn heel verschillend
omdat de plek waar je myelinelaagje beschadigd raakt bepaalt welke symptomen je krijgt. De meest voorkomende klachten zijn:
- Vermoeidheid
- Oogproblemen
- Spraakproblemen
- Tintelingen
- Coördinatie- en balansproblemen
- Problemen met plassen en/of ontlasting
- Seksuele problemen
- Pijn in het gezicht
- Cognitieproblemen
- Gevoelsstoornissen
Fysiotherapie behandeling bij MS
MS is niet te genezen, maar wél te behandelen. Fysiotherapie helpt mensen met MS om hun mobiliteit, spierkracht, balans en conditie te onderhouden en te verbeteren. Daarnaast bestaat fysiotherapie ook uit het geven van advies en voorlichting over eventuele loophulpmiddelen. Lichaamsbeweging heeft een gunstig effect bij de behandeling van vermoeidheid.
Het doel van fysiotherapie is om mensen met MS zo lang en zelfstandig mogelijk te laten functioneren in het dagelijks leven en hiermee de kwaliteit van leven te behouden en/of verbeteren.
Niet-aangeboren Hersenletsel (NAH)
Niet-aangeboren hersenletsel is een verzamelnaam voor alle letsels aan de hersenen die pas ontstaan zijn na de geboorte. Er heeft een normale ontwikkeling van de hersenen plaats gevonden en er ontstaat vrij plotseling een afwijking door verschillende oorzaken, waardoor een of meerdere functies van de hersenen wegvallen of slechter worden.
Oorzaken van een niet-aangeboren hersenletsel
- Beroerte
- Parkinson
- Dementie
- Ruimte-innemend proces
- Trauma aan het hoofd
Symptomen van een niet-aangeboren hersenletsel
- Fysiek afname van functies
- Mentale afname van functies
- Visus problemen
- Spraakproblemen
- Vermoeidheid
- Stoornissen op gevoelgebieden
- Spasticiteit
Fysiotherapie behandeling bij een niet-aangeboren hersenletsel
Er zijn vele vormen van neurorevalidatie. Samen met de cliënt en zijn/haar omgeving stellen we een passende fysiotherapeutische interventie op, die meestal binnen een interdisciplinaire aanpak valt.
